วันพุธที่ 26 สิงหาคม พ.ศ. 2552

การทำปุ๋ยหมักไส้เดือน


การทำปุ๋ยหมักไส้เดือน
Worm Composting



“สิ่งที่ไส้เดือนกินเป็นอาหารก็คือดินเศษซากอินทรียวัตถุต่างๆสิ่งมีชีวิต
เล็ก ๆ ในดินหรือแม้แต่เศษก้อนหิน เมื่อสิ่งเหล่านี้ถูกไส้เดือนกินเข้าไป
แล้วถูกย่อยและถูกขับถ่ายออกมากลายเป็นปุ๋ยที่มีคุณภาพเยี่ยม
การทำปุ๋ยหมักไส้เดือน
ไส้เดือน เป็นสิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ ชนิดหนึ่งที่อาศัยอยู่ในดิน ช่วยสร้างความสมบูรณ์ให้กับดิน จะสังเกตได้หากดินของใครมีไส้เดือนอยู่มาก ดินก็จะมีความสมบูรณ์ ต้นไม้จะงาม เพราะมีความสมบูรณ์กว่าดินทั่วไป 5-10 เท่า
ความสมบูรณ์ของดินไส้เดือนสร้างได้โดยการที่ไส้เดือนกินอาหาร แล้วขับถ่ายออกมาซึ่ง สิ่งที่ไส้เดือนกินเป็นอาหารก็คือ ดิน เศษซากอินทรียวัตถุต่าง ๆ สิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ ในดินหรือแม้แต่เศษก้อนหิน เมื่อสิ่งเหล่านี้ถูกไส้เดือนกินเข้าไปแล้วถูกย่อยและถูกขับถ่ายออกมากลาย เป็นปุ๋ยที่มีคุณภาพเยี่ยม
นอกจากนี้ไส้เดือนยังกินเศษพืชผัก ผลไม้จากบ้านเรือนและสวน เราจึงมาทำปุ๋ยหมักโดย การเลี้ยงไส้เดือนด้วยเศษผัก และผลไม้ในบ้าน เพื่อให้ไส้เดือนขับถ่ายออกมาเป็นปุ๋ยแล้วนำไปใส่ในแปลงพืชผัก และสามารถช่วยกำจัดขยะในบ้านอีกด้วย
ชนิดไส้เดือน
ชนิดตัวใหญ่ สีแดงอมเทา จะอยู่ในดินค่อนข้างลึก กินอาหารไม่เก่ง
2. ชนิดตัวเล็ก สีแดง กินอาหารได้เก่ง ค่อนข้างรวดเร็ว ขยายพันธุ์เพิ่มจำนวนได้มาใน
เวลาอันสั้น
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
ไส้เดือนชอบดินชื้น มีใบไม้และเศษซากพืช ซากสัตว์
1. อุณหภูมิที่เหมาะสม อยู่ระหว่าง 12-25 องศาเซลเซียส ถ้าอุณหภูมิต่ำกว่านี้ไส้เดือนอาจยังมีชีวิตอยู่ แต่จะไม่สืบพันธุ์และไม่ขยายจำนวน ถ้าต่ำกว่า 5 องศาเซลเซียส ไส้เดือนจะตาย ถ้าสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส ไส้เดือนจะตายเช่นเดียวกัน
2. ภาชนะที่ใช้เลี้ยงไส้เดือน ควรวางไว้ในที่ ๆ อุณหภูมิไม่เปลี่ยนแปลงมาก ไม่ควรโดนแสงแดงโดยตรง ให้วางไว้ใต้ร่มไม้ หรือใต้ชายคา
3. ระบายอากาศได้ดี
4. มีอาหาร เศษซากพืช ซากสัตว์ ปุ๋ยคอก ปุ๋ยอินทรีย์
5. ความเป็นกรด – ด่าง อยู่ระหว่าง 5-8 แต่ความเหมาะสมอยู่ที่ 7
ภาชนะที่ใช้เลี้ยง
ไส้เดือน จะเลื้อยมากินอาหารบนผิวดิน ภาชนะที่ใช้เลี้ยงจึงควรมีพื้นผิวกว้าง มีก้นปิด สามารถเคลื่อนย้ายได้ วัสดุมีความชุ่มชื้น ไม่แห้ง ระบายน้ำได้ดี ไม่เปียกแฉะ ไม่ม่น้ำขัง เช่น
ถังพลาสติก
กระบะไม้
กระบะพลาสติก
บ่อซีเมนต์
ขนาดของภาชนะกับปริมาณไส้เดือน
จำนวนคนในบ้าน ปริมาณไส้เดือน(น้ำหนัก) ขนาดของภาชนะ
1-2 คน 500 ก. 60x60x30 ซม.
2-3 คน 1 ก.ก. 75x60x30 ซม.
4-6 คน 1.5 ก.ก. 90x60x30 ซม.
การหมักปุ๋ยด้วยไส้เดือนในถังพลาสติก
แบ่งถังออก 3 ส่วน
ส่วนล่างสุดจะรองรับน้ำ
ส่วนที่ 2 ที่อยู่อาศัย
ส่วนที่ 3 เป็นอาหาร
ส่วนล่างสุด ใส่ก้อนหินบริเวณก้นถัง เฉลี่ยสูง 15 ซม. ตัดแผ่นไม้เป็นวงกลม เจาะรู วางทับบนก้อนหิน
ส่วน ที่สอง ที่อยู่อาศัย วางไส้เดือนลงบนแผ่นไม้ ประมาณ 50-10 ตัว ใส่ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก เศษใบไม้ หนา 15-30 ซม. โรยปิดทับด้วย ดินแห้ง หนาประมาณ 1 นิ้ว
ส่วน ที่สาม ใส่เศษพืชผัก ใบไม้ เศษฟาง หรือแม้แต่เศษวัชพืช ควรสูงประมาณ 3 นิ้ว ใช้ฝาปิด หากไม่มีฝา ใช้ฟางข้าว หรือกระดาษหนังสือพิมพ์ปิด
การให้อาหารไส้เดือน
ควรให้ที่ละน้อย แต่ให้บ่อย ๆ ครั้ง เพราะให้มากไส้เดือนจะกินไม่ทัน อาหารจะเน่ากลิ่นเหม็น นอกจากนี้จะทำให้เกิดความร้อนสูงจากการหมัก ทำให้ไส้เดือนตายได้ โดยปกติถ้ามีปริมาณไส้เดือนมากพอ จะกินอาหารหมดภายใน 2-3 วัน และเศษอาหารควรสับเป็นชิ้นเล็กๆ จะถูกย่อยเร็วขึ้น
อาหารเลี้ยงไส้เดือนได้ เลี้ยงไม่ได้
เปลือกผัก เปลือกส้ม
เศษผัก ผลิตภัณฑ์จากนม
เปลือกไข่ เนื้อ / ปลา
เปลือกผลไม้ ขี้หมา / ขี้แมว
เศษอาหารที่ปรุงแล้ว ดอกไม้จากตลาด (ปนเปื้อนสารเคมี)
เศษหนังสือพิมพ์ พลาสติก แก้ว กระป๋อง
กากกาแฟ ใบชา
เปลือกหอม
ปุ๋ยหมัก และปุ๋ยน้ำไส้เดือน
หลัง ให้อาหาร 2-3 เดือน ไส้เดือนจะเพิ่มขึ้นจำนวนมาก และพวกอาหารก็จะเปลี่ยนเป็นปุ๋ยหมัก สีดำ มีฮิวมัสมากมีคุณค่าทางอาหารสูงและหากปริมาณมากพอโกยเอาเศษอาหารด้านบนที่ ยังไม่ได้กินหรือกินไม่หมดออก แล้วตักเอาปุ๋ยหมักไส้เดือนออกจากถัง แล้วเทลงบนพื้นปลูกเพื่อแยกไส้เดือน
วิธีแยก 1. วิธีเขี่ยแยกปุ๋ยกับไส้เดือน โดยแยกไปเรื่อย ๆ เริ่มจากด้านนอกก่อน
ไส้เดือนจะหนีเข้าข้างในกองปุ๋ย
2. เทปุ๋ยบนพื้นที่มีแสงแดด หนาประมาณ 5 ซม. แล้วเอาหนังสือพรมน้ำ
ปิดบังแสงไว้ครึ่งหนึ่ง ไส้เดือนจะหนีแสงมาอยู่ด้านไม่มีแสง ทำไปเรื่อย ๆ
จนหมด เหลือเฉพาะไส้เดือน
ปุ๋ย น้ำ ที่ได้จะอยู่ด้านล่างของถัง จะเป็นปุ๋ยอย่างดี ผสมน้ำ 1 : 10 ใช้รดพืชผักสวนครัว ไม้ดอกไม้ประดับ ควรจะมีก๊อกน้ำก้นถัง เพื่อเอาปุ๋ยน้ำ
การหมักปุ๋ยหมักด้วยไส้เดือนในแปลงดิน
พิจารณาแปลงดินที่มีไส้เดือน แต่หากมีน้อยก็ควรเติมไส้เดือน
โรยเศษผักสด เศษหญ้า เศษใบไม้ เศษฟาง ด้านบนแปลง
โรยทับด้วยดินร่วน
ปิดทับด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์ให้ทั่วแปลง (ช่วยเก็บความชื้นและป้องกันวัชพืช)
ไส้เดือนจะเลื้อยกินอาหาร 2-3 สัปดาห์ ก็จะกลายเป็นปุ๋ยและสามารถนำกล้าไม้มาปลูกในแปลงได้เลย

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น